
Asal sayılar, sadece matematikte değil farklı alanlarda da kullanılmaktadır. Elektronik haberleşme, sesle haberleşme, bankaların, askerî sistemlerin, hatta İnternet
sayfalarının gizli şifrelerinin düzenlenmesinde kullanılır. Asal sayıların bu alanlarda kullanılmasının nedenleri ne olabilir? Peki nedir bu asal sayılar?
Çarpanları sadece 1 ve kendisi olan sayılar asal sayılar olarak adlandırılır. 2 çift olan tek asal sayıdır.
Ebob Ekok
Bir marketin açılışında her beşinci müşteriye tavuk kuponu ve her yedinci müşteriye ise dondurma kuponu hediye edilmektedir. Marketin açılışına 210 kişi geldiğine göre, kaçıncı müşteriler hem tavuk hem de dondurma kuponu alır?
En Büyük Ortak Bölen ( Ebob) Bulma
12 ve 18 in bölenlerini bulalım.
12 : 1 = 12
18 : 1 = 18
12 : 2 = 6
18 : 2 = 9
12 : 3 = 4
18 : 3 = 6
12 : 6 = 2
18 : 9 = 2
12 : 12 = 1
18 : 18 = 1
12 nin bölenleri = { 1, 2, 3, 4, 6, 12 }
18 in bölenleri = { 1, 2, 3, 6, 9, 18, }
12 ve 18 in ortak bölenleri = {1, 2, 3, 6}
12 ve 18 sayılarının ortak bölenlerinin en büyüğü 6dır. 6 sayısına, 12 ve 18 sayılarının en büyük ortak böleni (EBOB) denir.
EBOB (12, 18) = 6
İki veya daha fazla sayma sayısının ortak bölenleri arasında en büyük olanına bu sayıların en büyük ortak böleni denir.
En Küçük Ortak Kat (Ekok) Bulma
3 ve 4 sayılarının katlarını yazalım.
3ün katları 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21, 24, 27, 30, 33, 36, ...dır.
4ün katları 4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36, ...dır.
3 ve 4ün ortak katları, 12, 24, 36, ... dir.
3 ve 4ün en küçük ortak katı 12dir.
EKOK (3, 4) = 12 biçiminde yazılır.
İki veya daha fazla sayma sayısının ortak katları içinde en küçük olanına, bu sayıların en küçük ortak katı denir.
Kısaca EKOK(3,4) = 12 veya (3, 4) ekok = 12 biçiminde yazılır.